АҚИҚАТ

Инвестициямен айналысатын адамдардың арасында «қаржылық тәуелсіздік» және «қаржылық бостандық» деген сөз бар. Оның мәні мынада: егер сіздің жиған-терген ақшаңыз жұмыстан айрылып, күнкөрістік табыс көзін жоғалтқан жағдайда кем дегенде 1 жыл қиналмай өмір сүруге жететін болса, онда бұны – қаржылық тәуелсіздік дейді. Ал егер сіздің  жиған қаржыңыз жұмыстан, күнкөріс көзінен айрылып қалған жағдайда отбасыңызды 10 жыл бойы тарықтырмай асырауға жетсе, бұны – қаржылық бостандық дейді.

Инвестиция не үшін қажет?

Адамдардың көпшілігі, тіпті өте жоғары деңгейде жалақы алатын тұрмыс дәрежесі біршама жоғары мамандардың көпшілігі инвестиция дегенді білмейді және оны қажет те етпейді. Шындығында, бақуатты болып, қандай жағдайда да қысылмай еркін өмір сүру үшін көп жалақы табу немесе кәсіпкер болудың қажеті жоқ, ең алдымен, сізді тарықтырмайтын өз капиталыңыз болуы шарт.

Нарықтық экономика жағдайында инфляция, яғни ақшаның құнсыздануы болмай қоймайтын процесс. Тағы бір ескерерлік жай, ақша үздіксіз, тіпті күн сайын құнсызданып, ол тоқтаусыз жүріп  тұрады. Құнсыздану құбылысын білетін әрбір адам жиған-терген қаржысын инфляциядан қалай қорғау шараларын ойлап, соның амалдарын қарастырып жатады. 

2020 жылғы инфляция деңгейі 7,5 пайыз болды

Өткен жылы сөйтіп біздің теңгеміз 7,5 пайызға құнсызданған екен. Егер біз құнсыздануға қарсы ешқандай шара қолданбай, 2020 жылдың басында өзіміз жиған, мәселен, 1 миллион теңгемізді жастықтың астына салып қойған болса, жыл соңында ол 7,5 пайызға құнсызданып, құны түсіп кеткен болып шығады.  Яғни, өткен жылдың басында сол ақшаға сатып алуға болатын мүлкімізді енді сатып ала алмайтын болып қаламыз.

Инвестиция, инвестор деген сөзді бүгінде  БАҚ арқылы жиі естіп, оқитын болдық. Дегенмен де, көбіміз осы сөздің астарында не бар екендігін жете біле қоймаймыз және онша мән де бермейміз. Шындығында, инвестиция деген – бұл тек ақшадан ақша жасайтын бай алпауыттар ғана емес, кез-келген адам инвестор болып, инвестициямен айналыса алады және инвестиция тек ақшаға ғана қатысты емес.

Болашақ бүгіннен бастау алады

Өзін өзі дамыту ғылымының білгір сарапшысы Брайан Трейсидің пайымынша, өмірде барша тіршілік иелеріне ықпалын тигізетін бірнеше заңдар бар, солардың бірі – себеп-салдар заңы. Бүгінгі жасаған әрекетіңіз себеп болса, ертең оның салдары міндетті түрде алдыңыздан шығады. Яғни, себеп – бұл әрекет, ал салдар – сол әрекеттің нәтижесі. Кез-келген әрекеттің міндетті түрде нәтижесі болады. Инвестиция дегеніміз дәл осы заңға, яғни себеп-салдар заңына негізделген құбылыс болып табылады.

Жалақысы қаншалықты жоғары болса да, қандай қызмет атқармасаңыз да бір ғана жалақымен бақуаттылыққа қол жеткізу мүмкін еместігін қазір бесіктегі бала да жақсы біледі. Байлыққа жетудің жалғыз жолы – бизнес. Дегенмен де, бизнеспен айналысу екінің бірінің қолынан келе бермейтін шаруа. Әсіресе, жемқорлық жайлаған біздің елде өз кәсібіңді ашып, жүргізу оңай іс емес. Оған қоса, ең алдымен бизнес ашып, жүргізу үшін сол саладағы біліктілік пен білім қажет.

Франшиза деген не?

Соңғы жылдарда франшиза әлемнің барлық елдерінде  кең қарқын алуда. Оның бұлай қарқынды дамуына қазіргі қалыптасқан жағдайлар игі әсерін тигізіп отырғаны анық. Франшиза дегеніміз – бұл бизнес саласында білімі мен біліктілігі, мол тәжірибесі бар және жұртшылыққа танымал болған кәсіпкерлердің өз бизнес тәжірибесін басқалармен бөлісуі. Әрине, тегін емес, ол үшін белгілі көлемде ақша төлеуіңіз қажет болады.

Енді сіздің назарыңызға ұсынғалы отырған тұрғынүй кооперативі туралы жан-жақты айтудың мерзімі келгендей. Ол – BestWay тұрғынүй кооперативі. Кооператив 2014 жылы Ресейде құрылған, офисі Санкт Петербург қаласында. Кооперативтің негізін қалаған ресейлік есімі жұртшылыққа танымал кәсіпкер Роман Василенко. Адамдардың қолжетімді баспанаға ие болуына жағдай жасайтын осындай теңдессіз жобаны дүниеге әкелген кәсіпкер осы еңбегі үшін 2014 және 2015 жылдары Ресейдің жыл адамы деген атағын жеңіп алғандығын атап өткен артық болмас.

Кооператив  2015 жылдан бері Қазақстанда тіркеліп, заңды түрде жұмыс жасап келеді. Осы жылдардың ішінде мыңдаған отбасы коопертив берген заим арқылы баспаналы болып, қуанышқа кенелді. Енді кооператив ұсынған шарттарға назар аударалық. Алғашқы жылдары кооперативтен заим алғандар жылына 6 пайыз өсіммен қайтарып келген еді. Ал 2016 жылдан  бастап өсім пайызы 2 пайызға түсірілді. Биылғы жылдың ақпан айынан өсім пайызы мүлдем алынып тасталды, яғни сіз қанша заим алсаңыз соны ғана қайтарып бересіз.

Кооперативтің сенімділігі мынада: кіру жарнасы мен алғашқы жарнаны төлеп, коопертив мүшесі болған әрбір адам мындатті түрде БАСПАНАЛЫ болады, немесе өз қалауымен салған АҚШАСЫН ҚАЙТАРЫП АЛАДЫ. Яғни, кооператив мүшесі ешқашан алданып, ақшасынан немесе баспанасынан айрылу деген қауіп атымен жоқ. Сіз ақша салдыңыз ба, міндетті түрде баспана аласыз, әйтпеген жағдайда егер белгілі себептермен ақша қажет болса онда салған ақшаңызды (далее…)

«Москва көз жасына сенбейді» деген кеңес заманында түсірілген фильмнің бір кейіпкерінің «енді 20 жылдан кейін бәрі жойылып, тек теленвидение болады» деген сөзі бар. Сол сияқты енді бес-он жылдан кейін бәрі жоғалып, бар дүниені интернет жайлап алатын сияқты. Қазіргі даму барысы осылай деуге негіз береді.

Citysmart Club – халықаралық деңгейдегі отандық компания

Қазір интернет қосылған смартфонды мектеп оқушысынан бастап, зейнеткерге дейін ұстайды. Бұның өзі интернет қызметінің кез-келген адам үшін қолжетімді болып отырғанын көрсетсе керек. Осы орайда, интернет арқылы қызмет көрсету – қай жерде де үлкен сұраныс туғызады. Осыны білген кәсіпкерлер болашағы зор бұл салаған еренкше назар аударуда.

Яндекс-такси деп аталатын ресейлік  компанияның еншісінде  такси қызметін көрсететін бір де бір автокөлігі жоқ екен. Соған қарамастан, бұл компания жалпақ Ресейге, одан қалды бірқатар ТМД елдеріне такси қызметін көрсетуде. Бұл компанияның интернет қосымшасы арқылы күндіз де, түнде де таксиге тапсырыс беруге болады. Осы қызметтен ресейлік компания ақшаны күреп тауып жатыр.

(далее…)

«Гермес менеджмент» компаниясы ұсынып отырған Виста есепшоты деп аталатын бұл жобаның өзгешелігі мынада: ол 3 түрлі қызмет атқарады. Ең алдымен, оны кәдімгі ақшаны қабылдап, аударатын есеп-шот ретінде пайдалануға болады. Виста есепшотын ашқаннан кейін сізге берілген есепшот нөміріне ақша аударуға немесе есепшоттан басқа есепшотқа ақша аударуға болады. 2-ші қызметі – жинақтаушылық қызмет. Иә, есепшотқа ай сайын белгілі сомада ақша салып, жинақтауыңызға болады. 3-ші қызмет өсім, яғни депозиттік қызмет. Сіздің есепшотқа ақша салып, жинаған қаржыңыз жәй жатпай жылына 20-25 пайыз валютамен өсім беріп тұрады.

Виста депозитіне салған ақшаңызды тәулігіне 24 сағат, аптасына 7 күн бойына кез-келген сәтте шығарып алуыңызға мүмкіндігіңіз бар. Виста депозитінің мүмкіндіктері бұнымен шектелмейді, егер сіз оны оңтайлы пайдалана білсеңіз, депозит сізге жылына 25 емес, 45-50 пайыз өсім береді. Енді сол мүмкіндіктерге жеке-жеке тоқталып көрелік.

Егер сіз жыл сайын Виста депозитіне салған ақшаңыздың өсіміне шетелге барып, демалып тұрғыңыз келсе, мынадай тәсілді пайдаланыңыз:

Сіздің шет елге барып демалуыңызға 250 мың рубль қажет делік. Ол үшін депозитке 573 мың рубль саласыз, сонда 12 айдың ішінде сіз қажетті соманы, яғни 250 мың рубль өсім аласыз. Сол депозит өсімімен шетелге барып, жақсылап демалдыңыз. Ал сіз қайтып келгенде, депозитіңіз (далее…)

Қазақстанда қаржы нарығында жұмыс істейтін банктердің бәрін дерлік тұрақты өсіммен жұмыс жасайды деп айта алмайсың. Қарызға белшеден батып, банкротқа ұшырау қаупі төнген мықты деген талай банкті мемлекет бюджеттен миллиардтар бөліп, құтқарып жатады. Бұл – әбден әдетке айналып кеткен шаруа. Сондай-ақ, банкрот болып, басқа үлкендеу банктердің өңешіне жұтылып жататындар да жетерлік. Биылғы жылдың өзінде екі банк лицензиясынан айрылып, тақырға отырды. Ал оның салымшылары өсім пайызы түгілі, салған ақшаларын ала алмай қиындық тартуда. Бұның себебі неде деген мәселеге келсек, шет елдік жоғарыда айтып кеткен «Гермес менеджмент» сияқты қаржылық компаниялар ең алдымен дұрыс менеджменттік жұмыстар жүргізіп, тұрақты өсімге қол жеткізген.

Қазақстандық банктердің табыс көзі – негізінен халыққа және заңды тұлғаларға жоғары өсіммен берген кредиттен және ақша аударымдары, басқа да банк операцияларынан түсетін төлемдерден құралады. Ал шетелдік банктер мен қаржы институттарының табыс көздері – басқарушы компаниялардың түрлі жобаларға қатысу арқылы табатын табыстарына негізделген. Ол компаниялар ақша түсіретін ірі инвестияциялық жобаларға қаржы салады және қор нарығына (далее…)

Ақшаңыздан айрылып қалу қаупі барын біле тұра инвестиция салу қаншалықты қажетті іс? Бұндай тәуекелге барғанша жалақымен жан бағып, ел қатарлы тіршілік еткен дұрыс емес пе? Халық арасында шешуі қиын күрделі мәселелерге орай айтылатын «былай тартсаң арба сынады, былай тартсаң өгіз өледі» деген сөз бар. Бұндай жағдай өкінішке орай, өмірде әредік кездесіп тұрады және оны міндетті түрде шешу қажет болады. Сондайда, арбаны сындырмай, өгізді өлтірмей, яғни шиеленіскен мәселені  амалын тауып оңтайлы шешу – бұл инвестор боламын деген әрбір адамның бойында болуы тиіс басты қасиет саналады. Егер мұндай қасиет бойыңызда болмаса, онда инвестициямен айналысу, сіз үшін ақшаңыздан айрылудың ең төте жолы болып қалары даусыз.

Рас, инвестиция салмай-ақ, жалақымен жан бағып жүре беруге болады. Дегенмен, қазіргі деңгейдегі жалақымен сіз аштан өлмесеңіз де, еңсеңізді тік ұстап, адам сияқты өмір сүре алмайтыныңыз анық. Қазіргі жалақымен өмір сүремін дейтін адамдардың тірлігін шығыс елдерінде ең ақылсыз, топас жануар саналатын есекті алдау үшін қолданылатын амалмен салыстыруға болар еді.

Есек үстіне жүк артып, алыс сапарға шыққанда жалқаулыққа салынып, аяғын әзер ілбіп басады. Оны үнемі таяқпен ұрып отыру қажет болады. Оның өзінде таяқ жанына батқанда сәл-пәл аяғын (далее…)

Ақшаға ақша қосып, бақуаттылыққа қол жеткізуден кім қаша қойсын, дегенмен бұған жетуге кедергісін келтіретін біраз жайлар бар. Оның ең бастысы – адамдардың тәуекелге барудан  бас тартуы. Шындығында, кез-келген инвестиция адамнан міндетті түрде белгілі бір мөлшерде тәуекелге баруды талап  етеді. Ал тәуекелсіз инвестиция деген бұл тек алаяқтардың  өзгелерді алдап, ақшаларын алдап алу үшін жасаған ойдан шығарылған ертегісі ғана.

100 пайыз кепілдікті кім  береді?

Халық арасында «уайым түбі — теңіз, түсерсің де кетерсің, тәуекел түбі — қайық, мінерсің де өтерсің» деген нақыл сөз бар. Егер айналаңызға ақылменен ой жүгіртеп қарайтын болсаңыз, тәуекелсіз өмірдің мүлдем жоқтығын бағамдар едіңіз. Кез-келген тіршілік иесі бар өмірін үнемі тәуекелдің үстінде өткізеді.

Мәселен, сіз өзіңізді бес минуттан кейін не күтіп тұрғанын білмейсіз. Мынадай бір жағдай болды. Бір танысымның ағасы көктемде көшемен жүріп келе жатқанда басына үй шатырында салбырап ілініп тұрған мұз құлап түсіп, содан мерт болды. Үлкен мұз биіктен құлап дәл басынан соққанда ол (далее…)